3G – तिसऱ्या पिढीतील मोबाइल नेटवर्कने मोबाईल उपकरणांचा वापर करून आपण ज्या पद्धतीने संवाद साधतो त्यामध्ये क्रांती घडवून आणली आहे. 4G नेटवर्कमध्ये अधिक चांगला डेटा दर आणि वापरकर्ता अनुभव देण्यात आला आहे. 5G काही मिलिसेकंदांच्या कमी विलंबाने प्रति सेकंद 10 गिगाबिट पर्यंत मोबाइल ब्रॉडबँड प्रदान करण्यास सक्षम असेल.
4G आणि 5G मधील प्रमुख फरक काय आहेत?
गती
५जी तंत्रज्ञानाचा विचार केला तर, या तंत्रज्ञानाबद्दल सर्वांनाच सर्वात आधी उत्सुकता असते ती म्हणजे वेग. एलटीई प्रगत तंत्रज्ञान ४जी नेटवर्कवर १ जीबीपीएस पर्यंत डेटा रेट करण्यास सक्षम आहे. ५जी तंत्रज्ञान मोबाईल डिव्हाइसवर ५ ते १० जीबीपीएस पर्यंत आणि चाचणी दरम्यान २० जीबीपीएस पेक्षा जास्त डेटा रेटला समर्थन देईल.
५जी ४के एचडी मल्टीमीडिया स्ट्रीमिंग, ऑगमेंटेड रिअॅलिटी (एआर) आणि व्हर्च्युअल रिअॅलिटी (व्हीआर) अॅप्लिकेशन्स सारख्या डेटा इंटेन्सिव्ह अॅप्लिकेशन्सना सपोर्ट करू शकते. शिवाय, मिलिमीटर वेव्ह्सच्या वापराने, भविष्यातील ५जी नेटवर्कमध्ये डेटा रेट ४० जीबीपीएस पेक्षा जास्त आणि १०० जीबीपीएस पर्यंत वाढवता येतो.
४जी तंत्रज्ञानात वापरल्या जाणाऱ्या कमी बँडविड्थ फ्रिक्वेन्सी बँडच्या तुलनेत मिलिमीटर लाटांमध्ये जास्त बँडविड्थ असते. जास्त बँडविड्थसह, जास्त डेटा रेट साध्य करता येतो.
विलंब
नेटवर्क तंत्रज्ञानामध्ये एका नोडपासून दुसऱ्या नोडपर्यंत पोहोचणाऱ्या सिग्नल पॅकेटचा विलंब मोजण्यासाठी लेटन्सी हा शब्द वापरला जातो. मोबाईल नेटवर्कमध्ये, बेस स्टेशनपासून मोबाईल डिव्हाइसेस (UE) पर्यंत रेडिओ सिग्नल प्रवास करण्यासाठी लागणारा वेळ आणि त्याउलट असे त्याचे वर्णन केले जाऊ शकते.
४जी नेटवर्कची लेटन्सी २०० ते १०० मिलिसेकंदांच्या श्रेणीत असते. ५जी चाचणी दरम्यान, अभियंते १ ते ३ मिलिसेकंदांची कमी लेटन्सी साध्य करू शकले आणि दाखवू शकले. अनेक मिशन क्रिटिकल अॅप्लिकेशन्समध्ये कमी लेटन्सी खूप महत्त्वाची असते आणि म्हणूनच ५जी तंत्रज्ञान कमी लेटन्सी अॅप्लिकेशन्ससाठी योग्य आहे.
उदाहरण: सेल्फ-ड्रायव्हिंग कार, रिमोट सर्जरी, ड्रोन ऑपरेशन इ.
प्रगत तंत्रज्ञान
अति-जलद आणि कमी विलंब सेवा मिळविण्यासाठी, 5G ला मिलिमीटर वेव्हज, MIMO, बीमफॉर्मिंग, डिव्हाइस टू डिव्हाइस कम्युनिकेशन आणि फुल डुप्लेक्स मोड सारख्या प्रगत नेटवर्क संज्ञा वापरल्या पाहिजेत.
डेटा कार्यक्षमता वाढवण्यासाठी आणि बेस स्टेशनवरील भार कमी करण्यासाठी 5G मध्ये वाय-फाय ऑफलोडिंग ही आणखी एक सुचवलेली पद्धत आहे. मोबाइल डिव्हाइस उपलब्ध वायरलेस लॅनशी कनेक्ट होऊ शकतात आणि बेस स्टेशनशी कनेक्ट होण्याऐवजी सर्व ऑपरेशन्स (व्हॉइस आणि डेटा) करू शकतात.
४जी आणि एलटीई प्रगत तंत्रज्ञानामध्ये क्वाड्रेचर अ‍ॅम्प्लिट्यूड मॉड्युलेशन (क्यूएएम) आणि क्वाड्रेचर फेज-शिफ्ट कीइंग (क्यूपीएसके) सारख्या मॉड्युलेशन तंत्रांचा वापर केला जातो. ४जी मॉड्युलेशन योजनांमधील काही मर्यादांवर मात करण्यासाठी, ५जी तंत्रज्ञानासाठी उच्च स्थिती अ‍ॅम्प्लिट्यूड फेज-शिफ्ट कीइंग तंत्राचा विचार केला जातो.
नेटवर्क आर्किटेक्चर
मोबाईल नेटवर्कच्या आधीच्या पिढ्यांमध्ये, रेडिओ अॅक्सेस नेटवर्क बेस स्टेशनच्या जवळ स्थित होते. पारंपारिक RAN हे गुंतागुंतीचे असतात, त्यासाठी महागड्या पायाभूत सुविधांची आवश्यकता असते, नियतकालिक देखभाल आणि मर्यादित कार्यक्षमता असते.
५जी तंत्रज्ञानामध्ये चांगल्या कार्यक्षमतेसाठी क्लाउड रेडिओ अॅक्सेस नेटवर्क (सी-आरएएन) वापरला जाईल. नेटवर्क ऑपरेटर केंद्रीकृत क्लाउड आधारित रेडिओ अॅक्सेस नेटवर्कमधून अल्ट्रा-फास्ट इंटरनेट प्रदान करू शकतात.
इंटरनेट ऑफ थिंग्ज
5G तंत्रज्ञानासोबत इंटरनेट ऑफ थिंग्ज हा आणखी एक मोठा शब्द चर्चेत येतो. 5G अब्जावधी उपकरणे आणि स्मार्ट सेन्सर्स इंटरनेटशी जोडेल. 4G तंत्रज्ञानाच्या विपरीत, 5G नेटवर्क स्मार्ट होम, इंडस्ट्रियल आयओटी, स्मार्ट हेल्थकेअर, स्मार्ट सिटीज इत्यादी अनेक अनुप्रयोगांमधून मोठ्या प्रमाणात डेटा व्हॉल्यूम हाताळण्यास सक्षम असेल...
५जीचा आणखी एक प्रमुख उपयोग म्हणजे मशीन टू मशीन प्रकारचे संप्रेषण. प्रगत कमी विलंब असलेल्या ५जी सेवांच्या मदतीने स्वायत्त वाहने भविष्यातील रस्त्यांवर चालतील.
५जी नेटवर्क वापरून स्मार्ट लाइटिंग, स्मार्ट मीटर आणि स्मार्ट पार्किंग सोल्यूशन्स, वेदर मॅपिंग सारखे नॅरो बँड – इंटरनेट ऑफ थिंग्ज (एनबी – आयओटी) अॅप्लिकेशन्स तैनात केले जातील.
अल्ट्रा रिलायबल सोल्यूशन्स
4G च्या तुलनेत, भविष्यातील 5G डिव्हाइसेस नेहमीच कनेक्टेड, अल्ट्रा-विश्वसनीय आणि अत्यंत कार्यक्षम उपाय देतील. क्वालकॉमने अलीकडेच स्मार्ट डिव्हाइसेस आणि भविष्यातील वैयक्तिक संगणकांसाठी त्यांचे 5G मोडेम अनावरण केले.
५जी अब्जावधी उपकरणांमधून मोठ्या प्रमाणात डेटा व्हॉल्यूम हाताळण्यास सक्षम असेल आणि नेटवर्क अपग्रेडसाठी स्केलेबल आहे. ४जी आणि सध्याच्या एलटीई नेटवर्कमध्ये डेटा व्हॉल्यूम, स्पीड, लेटन्सी आणि नेटवर्क स्केलेबिलिटीच्या बाबतीत मर्यादा आहेत. ५जी तंत्रज्ञान या समस्यांचे निराकरण करण्यास आणि सेवा प्रदाते आणि अंतिम वापरकर्त्यांना किफायतशीर उपाय प्रदान करण्यास सक्षम असेल.
पोस्ट वेळ: जून-२१-२०२२